Phong thủy khoa học có phải là sự mê tín?
Việc nói "phong thủy khoa học không mê tín" là một khẳng định về phong thủy khoa học, ứng dụng 1 cách khoa học nhưng cũng vấp phải nhiều sự tranh cãi và cần được hiểu rõ trong từng ngữ cảnh. Tuy nhiên, có thể giải thích tại sao chúng tôi cho rằng phong thủy là một khoa học chứ không phải là mê tín qua một vài luận điểm chúng tôi viết vội trong bài viết này.
Phong thủy không phải là sự mê tín.
Phong thủy là một lý thuyết cổ xưa nghiên cứu về sự tác động qua lại giữa con người với môi trường xung quanh, gồm cả tự nhiên lẫn kiến trúc, nhằm tạo sự hài hòa và cân đối, đem lại lợi ích cho sức khỏe, tiền tài cùng may mắn.
Phong thủy không thuộc lĩnh vực bói toán, tiên đoán tương lai hoặc dựa vào yếu tố tâm linh để xử lý vấn đề. Ngược lại, phong thủy chú trọng việc áp dụng các nguyên tắc khoa học, dựa trên sự quan sát kỹ, phân tích, hiểu rõ các yếu tố như hướng nhà cửa, vị trí đặt, ánh sáng, gam màu, các yếu tố thiên nhiên, sự ảnh hưởng xung quanh, nhằm tối ưu không gian sống.
Phong thủy có thể xem là một ngành khoa học ứng dụng, bởi nó dựa trên các nguyên tắc về địa lý, địa hình, kiến trúc học, lý khí và sinh thái. Chẳng hạn như, việc chọn hướng nhà hợp lý với bạn sẽ giúp tận dụng ánh sáng tự nhiên cũng như luồng gió tốt, tạo nên không gian sống thoáng khí và có lợi cho sức khỏe.
Khoa học Phong thủy cũng dựa trên nhiều sách vở, kinh nghiệm dân gian tích lũy qua thực tế lâu dài, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ sau. Việc vận dụng phong thủy khi xây dựng nhà, bài trí nội thất hay chọn hướng kinh doanh, đều nhắm tới việc tạo môi trường sống, công việc phù hợp hơn, giúp con người cảm thấy dễ chịu, an lành, thuận lợi hơn.
Phong thủy không chứa tính chất mê tín hay thần bí.
Nhiều người dễ nhầm lẫn giữa phong thủy với niềm tin tâm linh nhưng trên thực tế, phong thủy hướng đến việc thiết lập sự cân bằng, hài hòa giữa con người với không gian sống xung quanh, về lý khí và lịch học ứng dụng, dựa vào các nguyên lý khoa học, trải nghiệm thực tiễn...vv.
Vậy, mê tín là gì? Mê Tín là tin vào những gì không có ích cho sự phát triển cho khối óc. Mê tín sẽ làm ta yếu hèn, nhờ đỡ, thần kinh yếu dần rồi gây ra đủ loại bịnh tật.
Đối với phong thủy Nó vừa hợp lý vừa siêu việt, dường như Phong thủy là một trung gian giữa khoa học và tôn giáo. Việc bạn hiểu trước hay biết sau về phong thủy là tùy thuộc vào khả năng của bạn, chứ không thần bí. Mỗi người tùy thuộc và mức độ học hiểu, tu dưỡng mà ứng dụng đạt kết quả tốt hay không, do đó ai cũng có thể "làm phong thủy" nếu hiểu đúng và làm đúng!
1. Khoa học phong thủy dựa trên quy luật tự nhiên:
Các câu chuyện phong thủy không chỉ là chuyện bày biện vật phẩm may mắn, mà bắt nguồn từ việc lịch số, tính toán sự di chuyển lý khí, quan sát, ứng dụng các quy luật của tự nhiên và quy ước...vv để tổ chức không gian sống, cải thiện các khiếm khuyết như:
Hướng gió, ánh sáng, dòng chảy khí (khí động học).
Tác động của địa hình, môi trường tới sức khỏe và tâm lý con người.
Nguyên lý âm dương ngũ hành (Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ) trong cân bằng môi trường sống, cải vận điều chỉnh mệnh cách và hỗ trợ công việc được thuận lợi hơn. Dịch lý, ngũ hành, âm dương: Đây là những hệ thống triết học cổ đại được sử dụng để phân tích và mô tả các mối quan hệ tương tác trong tự nhiên. Trong phong thủy khoa học, chúng là công cụ để hiểu và điều chỉnh năng lượng, chứ không phải để bói toán hay cúng bái.
Ví dụ: Nhà ở quay mặt về hướng Nam thường được đánh giá là "ngôi nhà có hướng tốt về mặt phong thủy" vì đón được ánh sáng và gió mát nhưng lại không bị nắng chiếu trực diện sáng chiều (đặc biệt vị trí địa lý ở khu vực Bắc bán cầu như Việt Nam). Điều này hoàn toàn hợp lý về mặt sinh học và môi trường.
2. Ứng dụng phong thủy có giá trị thực tiễn
Phong thủy cổ đại đã được con người dùng để:
Chọn nơi ở an toàn, phù hợp địa chất (phòng tránh được sạt lở, sụt lún) tránh thiên tai (lụt lội, gió bão).
Tạo sự hài hòa giữa con người và môi trường, từ đó giúp tâm lý ổn định và tăng hiệu suất làm việc.
Trong kiến trúc hiện đại, một số nguyên lý phong thủy có thể:
Thiết kế kiến trúc xanh, chú trọng vào ánh sáng, thông gió, bố trí không gian hợp lý.
Khoa học tâm lý và môi trường tác động, nghiên cứu cách không gian ảnh hưởng đến hành vi và cảm xúc con người.
3. Phong thủy không nhất thiết phải đi kèm yếu tố tâm linh
Phong thủy có phải là mê tín? Phong thủy không dựa trên nền tảng tôn giáo, tín ngưỡng nhưng hiện nay phong thủy thường bị gắn với:
Treo gương bát quái.
Đặt tượng linh vật.
Cúng bái lễ lạy, lên đồng nhập cốt... nhưng đó là phần tín ngưỡng hóa phong thủy hoặc vật phẩm phong thủy chứ không phải bản chất nguyên thủy của nó.
Khi loại bỏ yếu tố mê tín, phong thủy có nhiều giá trị thực tiễn như:
Quy hoạch đô thị, không gian sống
Thiết kế bố trí nội thất.
Ứng dụng tốt ngày giờ năm tháng để cải thiện cuộc sống cá nhân, quản lý tốt hơn nơi ở, nơi làm việc hiệu quả.
4. Phong thủy chưa hẳn là "khoa học đã chứng minh", nhưng cũng không hoàn toàn vô căn cứ
Phong thủy chưa thể test hoàn toàn bằng phương pháp khoa học thực nghiệm như vật lý, hóa học, sinh học, toán học... Tuy nhiên, nhiều nguyên lý của phong thủy có thể kiểm nghiệm gián tiếp qua các nghiên cứu về tâm lý, môi trường, bố trí nhà ở, nội thất, cơ quan xí nghiệp và sức khỏe con người.
Kết luận: Phong thủy là 1 học thuyết có nền tảng khoa học và được hình thành từ nhiều trải nghiệm thực tế, mà bản chất không thuộc về mê tín. Việc áp dụng phong thủy đúng cách có thể cải thiện chất lượng cuộc sống, mang đến sự may mắn và tài lộc cho gia chủ. Phong thủy không phải là mê tín nếu ta hiểu đúng, ứng dụng chuẩn mực dựa trên logic, tự nhiên và tâm lý học môi trường cũng như các ứng dụng vào đời sống lành mạnh, tích cực.
Việc mê muội chỉ xảy ra khi con người phó thác tuyệt đối hóa, thần thánh hóa, hoặc dùng phong thủy mê mờ, hoặc trục lợi tâm linh.